گلودرد (Sore Throat) در واقع درد، خارش یا تحریک گلو است. گلودرد یکی از نشانه‌های شایع بیماری است که ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. حدود 90 درصد گلودردها بر اثر سرماخوردگی، آنفولانزا و سایر عفونتهای ویروسی ایجاد می‌شوند. عفونتهای باکتریایی هم می‌توانند باعث گلودرد شوند که شایع ترین آنها استرپتوکوک گلو، عفونت گلو و لوزه ها هستند.

یکی از واکنشهای سیستم ایمنی بدن به مواد آلرژی زا تحریک گلو است و هوای خشک هم می‌تواند باعث خشکی دهان، گلو و احساس خارش در گلو شود. علاوه بر هوای خشک،‌ بسیاری از مواد شیمیایی موجود در هوا و تنفس در هوای آلوده باعث تحریک گلو می‌شود. اما خطرناک ترین نوع گلودرد به دلیل وجود تومور در گلو است که معمولا پس از چند روز برطرف نمی‌شود. صرف نظر از علت ایجاد گلودرد، آشنایی با بعضی از درمانهای خانگی کمک می‌کند تا قبل از مراجعه به پزشک کمی درد را تسکین دهیم.

درمانهای خانگی گلودرد کدامند؟

1- عسل

عسل به تنهایی و یا به صورت حل شده در آب یا چای، یک درمان خانگی رایج برای گلودرد است. مطالعات نشان می‌دهد که در درمان سرفه‌های شبانه عسل بسیار موثرتر از داروهای ضد سرفه است. در واقع عسل یک درمان کننده زخم است که به بهبود گلو درد کمک می‌کند.

2- آب نمک

غرغره با آب نمک گرم با از بین بردن باکتری‌ها،‌ به تسکین گلو درد و تخلیه ترشحات گلو کمک می‌کند. محلولی از نصف قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب گرم محلولی با غلظت مناسب است که بهتر است هر سه ساعت برای غرغره کردن گلو استفاده شود.

3- چای بابونه

چای بابونه به طور طبیعی تسکین دهنده است و استنشاق بخار بابونه می‌تواند به تسکین گلودرد کمک کند. نوشیدن چای بابونه هم به دلیل خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی این گیاه باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و عفونت را از بین می‌برد.

4- نعناع فلفلی (Peppermint)

نعناع فلفلی (سوسنبر) حاوی منتول است که به آرام شدن گلودرد و سرفه کمک می‌کند. اسپری‌های روغن نعناع فلفلی (از خانواده نعنا) گلودرد را تسکین می‌دهند و خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی و ضد ویروسی این گیاه باعث ترمیم بافت گلو می‌شود. البته بهتر است روغن نعناع فلفلی به صورت ترکیب با روغن هایی مثل روغن زیتون، روغن بادام شیرین و یا روغن نارگیل استفاده شود.

5- غرغره کردن با جوش شیرین

غرغره جوش شیرین به همراه محلول آب نمک می‌تواند به تسکین گلو درد کمک کند. جوش شیرین باعث از بین رفتن باکتریها شده و از رشد مخمر و قارچ نیز جلوگیری می‌کند.

ترکیبی از یک فنجان آب گرم، 1/4 قاشق چای خوری جوش شیرین و 1/8 قاشق چای خوری نمک محلول مناسبی است که بهتر است هر سه ساعت یکبار برای غرغره استفاده شود.

6- شنبلیله

استفاده از شنبلیله در اشکال مختلف آن، خوردن دانه شنبلیله، مصرف روغن و چای شنبلیله درمانی طبیعی برای گلودرد هستند. شنبلیله درد را تسکین داده و باکتریهای محرک را از بین ببرد، البته بهتر است زنان باردار از مصرف شنبلیله پرهیز کنند.

7- ریشه گل ختمی

ریشه گل ختمی حاوی ماده‌ای است که گلو درد را تسکین می‌دهد. نوشیدن دو تا سه بار در روز چای این گیاه (مقداری از ریشه خشک شده در یک فنجان آب جوش) به تسکین درد گلو کمک می‌کند. برخی تحقیقات نشان می‌دهد که این گیاه می‌تواند باعث کاهش سطح قند خون شود، بنابراین بهتر است افراد دیابتی قبل از استفاده از این گیاه حتما با پزشک صحبت کنند.

8- ریشه شیرین بیان

از مدت ها قبل از ریشه شیرین بیان برای درمان گلو درد استفاده می شد. این گیاه به صورت مخلوط با آب می‌تواند برای غرغره کردن مورد استفاده قرار گیرد. البته استفاده از این گیاه نیز برای زنان باردار و شیرده توصیه نمی‌شود.

9- سرکه سیب

سرکه سیب یک مایع ضد باکتری و ضد میکروبی است که عفونت را از بین می‌برد و با خاصیت اسیدی باعث از بین بردن خلط گلو و جلوگیری از انتشار باکتری می‌شود. اگر احساس گلودرد دارید،‌ می‌توانید 1 تا 2 قاشق غذاخوری سرکه سیب را در یک فنجان آب رقیق کرده و غرغره کنید. سپس کمی از آن را بلعیده و این کار را یک تا دو بار در ساعت تکرار کنید و در بین غرغره‌ها حتماً مقدار زیادی آب بنوشید.

روشهای مختلفی برای استفاده از سرکه سیب در درمان گلودرد وجود دارد که به شدت بیماری و میزان حساسیت به سرکه سیب بستگی دارد،‌ اما بهتر است قبل از مصرف آن حتما با پزشک خود مشورت کنید.

10- سیر

سیر دارای خواص ضد باکتری طبیعی است و به دلیل داشتن آلیسین به از بین بردن عفونت کمک می‌کند. مصرف سیر می‌تواند در درمان گلو درد موثر باشد.

درمان گلودرد در نوزادان و کودکان

گلودرد یک بیماری شایع در دوران کودکی است که اغلب توسط ویروس ایجاد شده و طی چهار یا پنج روز بهبود می‌یابد. اما اگر گلودرد با تب 38/3 درجه سانتیگراد یا بالاتر همراه باشد، ممکن است به دلیل ابتلا به استرپتوکوک گلو و نیاز به درمان با آنتی بیوتیک باشد،‌ بنابراین حتما باید به پزشک متخصص اطفال مراجعه شود. درد گلو در کودکان با استفاده از داروهایی مانند استامینوفن (Tylenol کودکان) یا ایبوپروفن (Children’s Advil ، Children’s Motrin) قابل درمان است. اما در مورد کودکان با سن کمتر از شش ماه بهتر است با پزشک متخصص اطفال مشورت شود. استفاده از مرطوب کننده هوا در اتاق کودک، نوشیدن آب زیاد و مایعات گرم می‌تواند به تسکین گلو درد کمک کند، اما مصرف عسل در کودکان زیر یک سال توصیه نمی‌شود. غرغره آب نمک هم (در کودکان بالای 6 سال) می‌تواند به درمان گلودرد کمک کند.

استفاده از اسپری‌های گلودرد برای کودکان توصیه نمی‌شود، زیرا این محصولات حاوی بنزوکائین بی حس کننده (Anbesol) هستند که ممکن است در برخی کودکان واکنش آلرژیک ایجاد کند.