برخی از افرادی که دچار عیوب انکساری چشم و مشکل بینایی مانند دوربینی، آستیگمات یا پیرچشمی هستند برای راحتی بیشتر ترجیح می دهند که به جای عینک از لنز های چشمی (Contacts) استفاده کنند، اما باید توجه داشت که نباید از این لنز ها بطور مداوم مخصوصا در هنگام استراحت و خواب استفاده شود. در صورتی که لنز چشمی برای استفاده طولانی مدت و در طول شب ساخته نشده باشد، استفاده از آن در هنگام خواب ممکن است به چشم آسیب برساند. این آسیب می‌تواند یک تحریک جزئی و یا یک عفونت جدی چشم باشد. استفاده از لنز در زمان خواب باعث احساس خشکی و قرمزی چشم می‌شود که معمولا با احساس درد در اطراف چشم، به خصوص در امتداد مژه‌ها و گوشه‌های داخلی چشم، همراه است. خوابیدن با لنز خطر عفونت چشم را شش تا هشت برابر افزایش می‌دهد و عفونتهای جدی گاهی منجر به آسیب قرنیه و در موارد نادر از دست رفتن بینایی می‌شوند.

بنابراین حتی یک ساعت خوابیدن با لنز می‌تواند برای چشم مضر باشد. این موضوع در مورد چشمان حساس اهمیت بیشتری دارد زیرا ممکن است واکنشهای متفاوتی نشان دهند.

چرا خوابیدن با لنز خطر ابتلا به عفونت چشم را افزایش می‌دهد؟

قرنیه هر روز در تماس با باکتریهای زیادی قرار دارد، اما به ندرت دچار عفونت می‌شود. قرنیه سالم بخشی از دفاع طبیعی چشم در برابر آلودگی ها است و برای این کار به رطوبت و اکسیژن نیاز دارد. در زمان بیداری، چشمک زدن چشم را مرطوب نگه داشته و اکسیژن هم با تولید اشک وارد چشم می‌شود. با قرار گرفتن لنز بر روی سطح چشم، میزان اکسیژن و رطوبت مورد نیاز به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. این حالت در هنگام خواب شدیدتر شده و بدون اکسیژن کافی، سلولهای قرنیه دچار هیپوکسی شده و توانایی مقابله در برابر باکتری‌ها را از دست می‌دهند.

اگر با لنز بخوابیم چه مشکلاتی برای چشم ایجاد می‌شود؟

خوابیدن با لنز ممکن است منجر به بروز یکی از موارد زیر در چشم شود:

کراتیت باکتریایی (نوعی عفونت قرنیه)

کراتیت باکتریایی نوعی عفونت قرنیه است که از استافیلوکوکوس اورئوس یا سودوموناس آئروژینوزا (باکتریهای موجود در بدن انسان و محیط) ایجاد می‌شود.
این عفونت معمولا در نتیجه استفاده از لنزهای چشمی با ماندگاری طولانی، و در صورتی که سیستم ایمنی بدن ضعیف شده و یا چشم آسیب دیده باشد، ایجاد می‌شود. کراتیت عفونی معمولاً با مصرف قطره چشم قابل درمان است اما در موارد حاد به قطره استروئید نیاز است و در صورت عدم درمان، قرنیه به طور دائمی زخم می‌شود.

کراتیت آکانتامبا

عامل ایجاد این عفونت یک نوع آمیب است که در بسیاری از منابع آب، از جمله آب لوله کشی، استخر‌ها، دریاچه‌ها و رودخانه‌ها وجود دارد. کراتیت آکانتامبا اغلب همزمان با عفونت میکروبی چشم اتفاق می‌افتد. این بیماری با استفاده طولانی مدت از قطره چشم برطرف می‌شود، اما گاهی ممکن است نیاز به انجام عمل جراحی باشد.

کراتیت قارچی

کراتیت قارچی بیشتر در مناطقی با دمای معتدل و هوای گرمسیری دیده می‌شود. خوابیدن با لنز خطر ابتلا به این نوع کراتیت را افزایش می‌دهد، اما افراد اکثرا با برخورد ضربه به چشم به آن مبتلا می‌شوند. با توجه به اینکه این بیماری در صورت عدم درمان می‌تواند باعث نابینایی شود، درمان سریع آن بسیار مهم است. در واقع کراتیت قارچی از جمله دلایل اصلی نابینایی در کشور هند است.

اگر یک شب با لنز بخوابیم چه اتفاقی می‌افتد؟

بهتر است به محض بیدار شدن، لنزها را از چشم خارج کنید و اگر انجام آن به راحتی امکان پذیر نیست،‌ از چند قطره محلول استریل لنز استفاده کرده، چند بار چشمک زده و دوباره آن را امتحان کنید.

علائم آلودگی چشم

در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر بهتر است بلافاصله به پزشک یا چشم پزشک مراجعه کنید:

• تاری دید
• ترشحات زیاد چشم
• قرمزی چشم
• آبریزش زیاد چشم

در صورت ابتلا به عفونت چشم نیز لنزهای خود را در یک ظرف پلاستیکی قرار داده و آنها را سریعا به چشم پزشک نشان دهید.

آیا لنزهایی وجود دارد که بتوان با آنها خوابید؟

برای استفاده از لنز در هنگام خواب بهتر است لنزهای با ماندگاری طولانی را انتخاب کنید. این لنز به خصوص برای افرادی با مشغله زیاد که فرصت تمیز و ضدعفونی کردن هر روزه لنزها را ندارند، بسیار مفید است. در صورت استفاده از این لنزها بهتر است هر روز وضعیت چشم خود را کنترل کنید تا در صورت بروز تغییر و یا مشاهده علائم و نشانه‌های عفونت چشم سریعا به پزشک مراجعه کنید.
لنزهای با ماندگاری طولانی از هیدروژل سیلیکون ساخته شده‌اند که مانع رسیدن اکسیژن و رطوبت به چشم نمی‌شود. این لنزها با ماندگاری دو هفته و یک ماهه در دسترس هستند.

چطور از لنز خود مراقبت کنیم؟

با توجه به اینکه لنز در تماس مستقیم با کره حساس چشم قرار می‌گیرد، رعایت توصیه‌های زیر بسیار مهم است:

• با لنز در چشم شنا نکنید و از وان آب داغ نیز استفاده نکنید.
• قبل از دست زدن به لنز، حتما دستان خود را با آب و صابون بشویید.
• برای تمیز و ضدعفونی کردن لنزها فقط از محلول مخصوص لنز استفاده کنید.
• هر روز محلول ضد عفونی کننده در قاب لنز را تعویض کنید.
• لنزها و قاب لنزهای خود را مرتباً ( حداقل هر سه ماه یکبار) تعویض کنید و هرگز از قاب عدسی ترک خورده و یا شکسته استفاده نکنید.

منابع:
healthline.com , feelgoodcontacts.com