خارش پوست سر، یک بیماری شایع بوده و دامنه گسترده‌ای از علل برای آن وجود دارد. شوره سر و یک بیماری التهابی پوستی به نام «درماتیت سبورئیک» شایع ترین دلایل خارش پوست سر است.

درماتیت سبورئیک می‌تواند نتیجه استرس، تغییرات فصلی، نوسان هورمون‌ها و یا رشد بیش از حد مخمر روی پوست باشد. شوره سر نیز می‌تواند به دلیل داشتن پوست سر خیلی خشک، چرب و انواع بیماری‌های پوستی ایجاد شود.

سایر دلایل خارش پوست سر عبارتند از:

با توجه به اینکه برخی از دلایل خارش پوست سر به درمان پزشکی نیاز دارند، در صورت بروز علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:

چندین روش درمانی خانگی برای خارش‌هایی که نیازی به درمان پزشکی ندارد

1- استفاده از سرکه سیب

سرکه سیب دارای خواص ضد باکتریایی، ضد التهاب و ضد قارچ است و می‌تواند به کاهش خارش ناشی از خشکی پوست کمک کند. سرکه سیب را در آب گرم رقیق کرده و بعد از شستشوی سر، برای رفع شوره سر و خارش پوست سر استفاده نمایید.

2- استفاده از روغن نارگیل ارگانیک

روغن نارگیل ارگانیک به طور طبیعی از نارگیل‌های بالغ استخراج می‌شود. این ماده حاوی اسید لوریک، یک چربی اشباع شده است که دارای خواص ضد میکروبی است. اسید لوریک به پوست کمک می‌کند روغن نارگیل را به طور موثر جذب کند و یک درمان تسکین دهنده برای خارش پوست سر محسوب می‌شود. روغن نارگیل می‌تواند برای خارش پوست سر ناشی از اگزما و همچنین از بین بردن شپش سر مفید باشد.

3- استفاده از روغن نعناع

روغن نعناع می‌تواند در کاهش شوره سر و تسکین پوست سر موثر باشد و خارش را آرام کند. آن را با روغن دیگری مانند روغن زیتون رقیق کرده و قبل از استفاده از شامپو، آن را بر روی پوست سر ماساژ دهید. بعد از شستشوی سر نیز می‌توانید از چای نعناع برای آبکشی استفاده کنید.

4- مراقبه

شاید تعجب کنید ولی انجام فعالیت‌هایی که باعث کاهش استرس می‌شوند، مانند مراقبه، می‌تواند در از بین بردن خارش پوست سر ناشی از اضطراب موثر باشد، همچنین ممکن است به خارش ناشی از اگزما کمک کند.

5- استفاده از روغن درخت چای

روغن درخت چای دارای خواص ضد میکروبی، ضد قارچی و ضد عفونی کننده بوده و اثرات ضد التهابی نیز دارد. با توجه به محرک بودن روغن درخت چای برای پوست، به مقدار کم از آن استفاده کرده و یا قبل از استفاده رقیق نمایید.

10 تا 20 قطره روغن درخت چای را به یک شامپوی ملایم اضافه کرده و یا آن را با روغن زیتون مخلوط کنید و مستقیماً بر روی پوست سر خود ماساژ دهید. روغن درخت چای می‌تواند به کاهش و یا از بین بردن خارش مرتبط با شوره سر، درماتیت سبورئیک و شپش سر کمک کند.

6- استفاده از شامپو حاوی روی پیریتیون

یک مطالعه بزرگ نشان می‌دهد که افراد مبتلا به شوره و درماتیت سبورئیک بیش از دو برابر نسبت به افرادی که پوست سرشان خارش ندارد، روی پوست سر خود هیستامین دارند. در این مطالعه تأثیر شامپوهای حاوی «روی پیریتیون» بر میزان هیستامین بررسی شد و مشاهده شد که در شرکت کنندگان مبتلا به خارش پوست سر که از شامپوی حاوی روی پیریتیون استفاده کرده بودند، میزان هیستامین و شدت خارش به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. میزان روی پیریتون در هر شامپو بر حسب مارک آن متفاوت است، بنابراین ممکن است لازم باشد چندین شامپو آزمایش شود تا مورد مناسب یافت شود.

برخی از افراد ممکن است متوجه شوند که شستشوی روزانه با شامپو بیشترین تسکین خارش را دارد و در مقابل دیگران ممکن است دریابند که شستشوی روزانه منجر به بیشتر خشک شدن پوست سر می‌شود.

استفاده از این نوع شامپو می‌تواند برای افرادی که به دلیل داشتن آلرژی، بالا بودن میزان هیستامین در پوست سر، خارش پوست سر دارند مفید باشد. «روی پیریتیون» علاوه بر تأثیر مثبت بر هیستامین، رشد مخمر (علت ایجاد بیماری درماتیت سبورئیک) را نیز کاهش می‌دهد.

7- استفاده از شامپو حاوی اسید سالیسیلیک

شامپوهای حاوی اسید سالیسیلیک در درمان خارش پوست سر ناشی از پسوریازیس و درماتیت سبورئیک موثر هستند. سالیسیلیک اسید یک اسید هیدروکسی بتا است که در برگهای همیشه سبز و پوست درخت بید سفید یافت می‌شود و دارای خواص ضد التهابی و ضد باکتری است. این ماده خاصیت لایه برداری دارد و می‌تواند برای خارش‌های مربوط به پسوریازیس موثر باشد.

شامپوهای حاوی این ماده ممکن است از نظر میزان تاثیرگذاری متفاوت باشند، بنابراین حتماً برچسب اطلاعات شامپو را مطالعه کرده و دستورالعمل‌های آن را دنبال نمایید. بعضی از شامپوهای سالیسیلیک اسید در طول استفاده به ماساژ سبک پوست سر و استفاده روزانه نیاز دارند. استفاده از اسید سالیسیلیک برای افرادی که به آسپرین حساسیت دارند، توصیه نمی‌شود.

8- استفاده از شامپو حاوی کتوکونازول

کتوکونازول یک عامل ضد قارچ بوده و همان قارچی را هدف قرار می‌دهد که در پوست سر باعث «مالاسیزیا فولیکولیت» و یا پسوریازیس پوست سر می‌شود.

شامپوهای کتوکونازول ممکن است شوره سر و خارش ناشی از «درماتیت سبورئیک» را کاهش دهند. شامپوها معمولا حاوی 1 یا 2 درصد کتوکونازول به عنوان یک ماده فعال هستند و ممکن است به تکنیک‌های مختلف استفاده مانند شستشوی روزانه شامپو و یا استفاده یک روز در میان نیاز داشته باشند. استفاده از کتوکونازول در زخم‌های باز و یا پوست متورم توصیه نمی‌شود.

9- استفاده از سولفید سلنیوم

سولفید سلنیوم یک داروی ضد عفونت است که برای درمان «درماتیت سبورئیک» استفاده شده و میزان سرعت رشد مخمر در پوست سر را کاهش می‌دهد. این ماده به عنوان شامپو و لوسیون موجود بوده و ممکن است توسط پزشک تجویز شده و یا در محصولات تجاری وجود داشته باشد.

دوز توصیه شده برای داروی تجویز شده سولفید سلنیوم، دو بار در هفته (طی دو هفته اول) و سپس یک بار در هفته (به مدت یک ماه) است. در صورت استفاده از محصولات تجاری حاوی سولفید سلنیوم، حتماً دستورالعمل‌های آن را مطالعه کرده و در صورت تحریک و یا بدتر شدن علائم، استفاده از آن را متوقف نمایید.

خطرات و عوارض خارش پوست سر

اگر علائم فروکش نکند و یا بدتر شود، حتما با پزشک در مورد درمان‌های پزشکی صحبت نمایید. در مورد کودکان، قبل از مشاوره با پزشک از هیچ محصولی برای درمان استفاده نکنید.

خارش پوست سر شکایتی شایع با دلایل مختلف است. این بیماری اغلب در خانه قابل درمان است، اما گاهی اوقات نیاز به درمان پزشکی دارد. اگر علائم شما به راحتی یا طی چند هفته از بین نرفت، با پزشک در مورد علت اصلی خارش پوست سر و بهترین روش درمان آن صحبت کنید.

• اختلالات خود ایمنی، مانند پسوریازیس (بیشتر بخوانیم)
• عفونت های قارچی، مانند کچلی یا کچلی
• واکنش آلرژیک به یک ماده شیمیایی مانند رنگ مو
• اگزما
• درماتیت آتوپیک
• شپش سر (بیشتر بخوانیم)
• استرس یا اضطراب
• دیابت
• زونا (بیشتر بخوانیم)

  • بیش از یک هفته ادامه داشته باشد.
  • با درد، زخم و یا تورم همراه باشد.
  • خارش آنقدر شدید باشد که توانایی خوابیدن یا فعالیت روزانه را مختل کند.