بواسیر یا هموروئید (Hemorrhoid) چیست؟

بواسیر به رگهای متورمی گفته می‌شود که در اطراف مقعد یا در راست روده قرار دارند. حدود 50 درصد بزرگسالان علائم بواسیر را تا سن 50 سالگی تجربه می‌کنند. بواسیر خارجی (در خارج از مقعد) نسبت به نوع داخلی آن (در مقعد یا راست روده ) شایع‌تر بوده و با درد بیشتری همراه است. بواسیر باعث درد، خارش شدید و مشکل در نشستن می‌شود، اما قابل درمان است. اگرچه بواسیر دردناک است اما خطرناک نیست و اغلب خود به خود و بدون درمان از بین می‌رود. افراد مبتلا به این مشکل، ممکن است علائم کم خونی (در اینجا بیشتر بخوانیم ) مانند ضعف و رنگ پریدگی پوست (به دلیل از دست دادن خون) را نشان دهند که البته نادر است.

علائم بواسیر چیست؟

بواسیر می‌تواند با علائم زیر بروز کند:

• خارش شدید در اطراف مقعد
• تحریک و درد در اطراف مقعد
• وجود توده یا تورمی دردناک نزدیک مقعد که با خارش همراه است.
• نشت مدفوع
• حرکات روده‌ای دردناک
• مشاهده خون بعد از دفع مدفوع

 

چه عواملی باعث بواسیر می‌شوند؟

عواملی که باعث بواسیر می‌شوند به درستی مشخص نیستند اما عوامل احتمالی عبارتند از:

• فشار آوردن در حین دفع
• عوارض ناشی از یبوست مزمن (در اینجا بیشتر بخوانیم )
• به مدت طولانی نشستن، به خصوص در توالت
• داشتن سابقه خانوادگی بواسیر

عوامل تاثیرگذار در ایجاد بواسیر

به صورت ژنتیکی بواسیر از والدین به کودک قابل انتقال است، بنابراین اگر والدین شما بواسیر داشته باشند، به احتمال زیاد شما نیز به این بیماری مبتلا می‌شوید. بلند کردن اجسام سنگین، داشتن وزن بالا و یا وارد شدن فشارهای دائمی دیگر بر روی بدن در افزایش خطر ابتلا به بواسیر موثر است.

ایستادن طولانی و بدون وقفه، رابطه جنسی مقعدی و اسهال مداوم نیز می‌توانند خطر ابتلا به بواسیر (Hemorrhoid) را افزایش دهند. در افراد باردار وقتی رحم بزرگ می‌شود، فشار روی ورید روده بزرگ بیشتر شده و باعث ایجاد هموروئید (Hemorrhoid) می‌شود.

بواسیر چگونه تشخیص داده می‌شود؟

گزینه‌های درمان بواسیر چیست؟

- روش های تسکین درد بواسیر

نشستن در وان آب گرم به مدت حداقل 10 دقیقه در روز به کاهش درد بواسیر کمک می‌کند. برای تسکین بواسیر خارجی حتی می‌توانید روی یک بطری آب گرم بنشینید. اما اگر درد غیر قابل تحمل باشد از شیاف، پماد و یا کرم‌های دارویی برای تسکین سوزش و خارش استفاده کنید.

- مکمل های فیبردار برای بهبود بواسیر

اگر یبوست علت بواسیر باشد، استفاده از مکمل‌های فیبردار که باعث نرم شدن مدفوع می‌شوند به بهبود بواسیر کمک می‌کنند. دو مکمل رایج پسیلیوم و متیل سلولز هستند.

- درمانهای خانگی بواسیر

درمان‌های موضعی، مانند هیدروکورتیزون یا کرم بواسیر نیز می‌توانند درد و ناراحتی ناشی از بواسیر را تسکین دهند. با توجه به اینکه استفاده از صابون بواسیر را تشدید می‌کند، برای نظافت مقعد از صابون استفاده نکنید و هنگام خشک کردن مقعد نیز از دستمال توالت لطیف استفاده کنید.

استفاده از کمپرس سرد روی مقعد نیز به کاهش تورم بواسیر کمک می‌کند. مسکن‌هایی مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا آسپرین نیز می‌توانند درد یا ناراحتی را تسکین دهند.

درمانهای پزشکی بواسیر (Hemorrhoid)

اگر درمان‌های خانگی به درمان بواسیر کمک نکند، ممکن است پزشک استفاده از بند لاستیکی را توصیه کند. در این روش پزشک با قرار دادن یک نوار لاستیکی در اطراف مقعد باعث قطع گردش خون در بواسیر و کوچک شدن آن می‌شود. البته این روش می‌بایست فقط توسط یک پزشک متخصص انجام گیرد و اگر بستن نوار لاستیکی روش مناسبی برای فرد نباشد، پزشک ممکن است تزریق درمانی یا اسکلروتراپی را انجام دهد. در این روش پزشک با تزریق یک ماده شیمیایی باعث کاهش اندازه بواسیر می‌شود.

راههای پیشگیری از هموروئید (Hemorrhoid)

برای پیشگیری و یا جلوگیری از بدتر شدن بواسیر، از فشار آوردن در حین دفع اجتناب کرده و میزان مصرف آب خود را افزایش دهید، زیرا نوشیدن آب کافی باعث نرم شدن مدفوع می‌شود. به محض احساس دفع از سرویس بهداشتی استفاده کنید تا از ایجاد بواسیر جلوگیری کنید. برای جلوگیری از یبوست مرتباً ورزش کرده و از نشستن طولانی مدت روی سطوح سخت مانند بتن یا کاشی پرهیز کنید. مصرف غذاهایی با فیبر بالا می تواند احتمال ابتلا به بواسیر را کاهش دهد. منابع خوب فیبر غذایی شامل گندم، برنج قهوه‌ای، بلغور جو دوسر، گلابی، هویج و سبوس هستند که باعث نرم شدن مدفوع و دفع راحت آن می‌شود.

عوارض بواسیر چیست؟

عوارض ناشی از بواسیر به ندرت اتفاق می‌افتد اما می تواند شامل موارد زیر باشد:

• لخته شدن خون در ورید متورم
• خون ریزی
• کم خونی فقر آهن به دلیل از دست دادن خون

با پیروی از دستورات پزشک، رعایت رژیم غذایی، انجام ورزش و پرهیز از نشستن به مدت طولانی، می‌توانید علائم بواسیر را کاهش دهید.