واریس چیست؟
واریس هنگامی اتفاق می‌افتد که رگهای شما بزرگ، گشاد و پر از خون می‌شوند. رگهای واریسی معمولاً متورم و برجسته به نظر رسیده و دارای رنگ بنفش مایل به آبی یا قرمز بوده و اغلب دردناک هستند.
این بیماری در خانمها بسیار شایع است. حدود 25 درصد از بزرگسالان رگهای واریسی دارند که در بیشتر موارد در قسمت پایین ساق پا ظاهر می‌شوند.
علل واریس
این مشکل زمانی ایجاد می‌شود که رگها به درستی کار نکنند. وریدها دریچه‌هایی یک طرفه دارند که از جریان خون به سمت عقب جلوگیری می‌کنند، وقتی این دریچه ها از کار می‌افتند، خون در رگ ها تجمع کرده و به قلب برنمی‌گردد، در این حالت رگها بزرگ می شوند. واریس اغلب روی پاها تأثیر می‌گذارد، زیرا این رگها دورترین فاصله از قلب را دارند و نیروی جاذبه جریان خون به سمت بالا را دشوار می‌کند. برخی از دلایل احتمالی واریس عبارتند از:
- بارداری
- یائسگی
- سن بالای 50 سال
- ایستادن طولانی مدت
- چاقی
- سابقه خانوادگی
علائم واریس چیست؟
علائم اولیه رگهای واریسی که معمولاً روی پاها دیده می‌شود، کاملاً مشهود و شامل درد، تورم، تغییر رنگ رگها و احساس سنگینی در رگهای بزرگ و یا اطراف آن است. در موارد شدید، وریدها ممکن است خونریزی کرده و زخم ایجاد کنند.
تشخیص رگهای واریسی
پزشک احتمالاً برای تشخیص رگهای واریسی، پاها و رگهای قابل مشاهده را هنگام نشستن و ایستادن معاینه می‌کند. علاوه بر این ممکن است برای بررسی جریان خون، سونوگرافی تجویز نماید و با استفاده از امواج صوتی با فرکانس، وضعیت جریان خون را در رگها مشاهده کند. بسته به منطقه‌ای که دچار واریس شده است، ممکن است ونوگرام برای ارزیابی بیشتر رگها انجام شود. در طی این آزمایش، پزشک یک رنگ مخصوص به پاهای شما تزریق می‌کند و از آن منطقه اشعه ایکس می‌گیرد. این رنگ در اشعه ایکس دیده شده و دید بهتری از چگونگی جریان خون به پزشک می‌دهد.
درمان و پیشگیری از واریس
به طور کلی، پزشکان هنگام درمان رگهای واریسی محافظه کار هستند و احتمالاً به شما توصیه می‌کنند که به جای استفاده از روشهای درمانی تهاجمی‌تر، شیوه زندگی خود را تغییر دهید.
تغییر سبک زندگی
تغییرات زیر می‌تواند از تشکیل یا بدتر شدن واریس جلوگیری کند:
- خودداری از ایستادن طولانی مدت
- کاهش وزن یا حفظ وزن مناسب
- ورزش برای بهبود گردش خون
- استفاده از جوراب‌های مخصوص واریس
اگر دچار رگهای واریسی هستید، این مراحل برای جلوگیری از واریس جدید کمک کننده است. قرار دادن پاها بالاتر از سطح بدن در زمان استراحت یا خواب نیز می‌تواند کمک کننده باشد.
عمل جراحی
درصورتی‌که تغییر شیوه زندگی موثر واقع نشود و رگهای واریسی درد زیادی ایجاد کنند و یا به سلامت شما آسیب برسانند، پزشک ممکن است یک روش تهاجمی را امتحان کند.
بستن و برداشتن ورید یک درمان جراحی است که نیاز به بیهوشی دارد. در طی این روش، جراح بریدگی‌هایی در پوست ایجاد کرده، ورید واریسی را می‌برد و آن را از طریق برش بر می‌دارد.
سایر گزینه های درمانی
در حال حاضر، طیف گسترده‌ای از گزینه‌های درمانی برای واریس در دسترس است:
- اسکلروتراپی، تزریق مواد شیمیایی مایع و یا کف مانند برای از بین بردن انسداد رگهای بزرگتر
- میکرواسکلروتراپی، تزریق مواد شیمیایی مایع برای از بین بردن انسداد رگهای کوچکتر
- جراحی لیزر، استفاده از انرژی نور برای از بین بردن انسداد
- درمان فرسایش، استفاده از امواج گرما و فرکانس رادیویی برای از بین بردن انسداد ورید
- جراحی آندوسکوپیک
قبل از انتخاب روش می‌بایست با پزشک خود در مورد گزینه‌های درمانی و خطرات آن صحبت کنید. روش توصیه شده به علائم، اندازه و محل واریس بستگی دارد.
رگهای واریسی، حتی اگر برای کنترل‌شان تغییراتی در سبک زندگی‌تان ایجاد کنید، به طور معمول با گذشت زمان بدتر می‌شوند. آنها گرچه ممکن است ظاهری ناخوشایند داشته باشند، اما معمولاً در طولانی مدت مشکلی ایجاد نمی‌کنند. تنها در برخی موارد، واریس می‌تواند منجر به زخم، لخته شدن خون و یا التهاب مزمن شود و در موارد شدید نیز ممکن است باعث پارگی رگ شود. در صورت بروز هر یک از این علائم باید به پزشک مراجعه کنید.
