شپش چیست؟
شپش نوعی حشره کوچک است که از خون تغذیه می‌کند. سه نوع اصلی شپش از خون انسان تغذیه می‌کنند: شپش سر، شپش بدن و شپش در ناحیه تناسلی.
تنها شپش ایجاد کننده بیماری، شپش بدن بوده و شپش سر، که شایع‌ترین نوع برای کودکان است، در بیشتر موارد، فقط علائم خفیف ایجاد کرده و خطر کمی برای سلامتی دارد.
عفونت شپش سر از نظر علمی "پدیکولوز" نامیده می‌شود و برخلاف تصور عموم، این بیماری نشان دهنده کثیف بودن و یا عدم رعایت بهداشت فرد نیست. تمیزترین فرد هم ممکن است در صورت تماس نزدیک با شخصی که مبتلا به شپش است و یا استفاده از وسایل شخصی او، به شپش مبتلا شود. به عنوان مثال، کودک شما در صورت انجام هر یک از موارد زیر می‌تواند به شپش سر مبتلا شود:
- سر یا موهای خود را به کسی که شپش دارد نزدیک کند.
- استفاده از کلاه یا روسری که قبلا توسط فرد مبتلا استفاده شده است.
- استفاده از شانه یا برس فرد مبتلا
- استفاده از سایر وسایل شخصی مانند کش مو، بالش، پتو و یا حوله فرد مبتلا
جالب است بدانید شپش سر بال ندارد و نمی‌تواند پرواز و یا پرش کند. آنها فقط می‌توانند بخزند. در نتیجه، برای انتقال شپش از سر یک شخص به شخص دیگر، حتما نوعی تماس نزدیک لازم است و از آنجا که آنها فقط خون انسان را می‌مکند، خطر ابتلا به شپش سر از حیوانات خانگی و یا حیوانات دیگر وجود ندارد.
این یک افسانه رایج است که شپش‌ها نمی‌توانند در موهای کوتاه زندگی کنند. در واقع، آنها به مدل مو و یا بلندی آن اهمیت نمی‌دهند و تقریباً از فاصله 1/4 اینچی از پوست سر متصل می‌شوند. این بدان معناست که آنها می‌توانند روی سر بیشتر مردم، حتی افرادی که موهای نسبتاً کوتاهی دارند، زنده بمانند.
علائم شپش سر چیست؟
- خارش پوست سر
- احساس چیزی که روی پوست سر می‌خزد.
- وجود لکه‌های ریز خون روی پوست سر، که می‌تواند عفونی شود.
اگر کودک این علائم را نشان دهد ممکن است شپش سر داشته باشد و هرچه میزان خارش بیشتر باشد، میزان خطر عفونت نیز بیشتر است.
چگونه شپش را چک کنم؟
اگر در ابتلای کودک خود به شپش مشکوک هستید، با استفاده از یک ذره بین پوست سر و موهای او را بررسی کنید. تابش نور شدید روی سر در این حالت می‌تواند کمک کننده باشد. با توجه به اینکه شپش‌ها از نور شدید فرار می‌کنند، هنگام تلاش برای دور شدن، تشخیص آنها راحت‌تر انجام می‌شود. شپش‌ها بیشتر در اطراف و پشت گوش، در امتداد خط مو و گردن وجود دارند.
درمان شپش
اگر کودک شما شپش دارد، می‌بایست درمان سریع انجام گیرد تا از انتقال آن به سایر اعضای خانواده جلوگیری شود. علاوه بر این سایر اعضای خانواده هم باید از نظر ابتلا به شپش بررسی شوند.
بیشتر موارد شپش سر را می‌توان با داروهایی تحت عنوان کلی «سم کش» درمان کرد. بعد از استفاده از دارو، سر کودک می‌بایست کاملاً بررسی شده و موها با استفاده از شانه ضد شپش شانه شود تا باقی‌مانده شپش‌ها از بین برود. گاهی ممکن است لازم باشد دوز دیگری از دارو حدود یک هفته پس از دوز اول استفاده شود.
علاوه بر این تمیز کردن مواردی که ممکن است شپش سر داشته باشند بسیار مهم است. به عنوان مثال، تمیز کردن موارد زیر می‌تواند کمک کننده باشد:
- کلاه
- روسری
- لوازم جانبی مو (برس و شانه)
- لباس پوشیده شده در روزهای قبل از درمان
- بالش و ملافه‌‌ی استفاده شده در روزهای قبل از درمان
- حوله
شپش در اثر قرار گرفتن در هوای گرم از بین می‌رود، بنابراین می‌توانید وسایل آلوده را با آب گرم شسته و با هوای گرم خشک نمایید. در مواردی که وسیله مورد نظر قابل شستشو نیست، آن را به مدت 5 تا 10 دقیقه در آب داغ خیس کرده و سپس خشک نمایید و یا به مدت دو هفته در یک کیسه پلاستیکی سربسته قرار دهید تا شپش های احتمالی آن از بین بروند.
برای داشتن اطمینان بیشتر، می‌توانید از جاروبرقی برای تمیز کردن تشک‌ها، مبلمان و کف استفاده کنید.
