پوکی استخوان (استئوپروز) یکی از چالش‌های مهم سلامت استخوان در زنان پس از یائسگی و مردان میان‌سال است. دارویی که در این زمینه مورد توجه است، Prolia است: یک آنتی‌بادی مونوکلونال که با مهار مسیر RANKL باعث کاهش تخریب استخوان می‌شود. این دارو می‌تواند گزینه‌ای مهم برای افراد با ریسک بالا شکستگی باشد، به ویژه زمانی که سایر درمان‌ها مناسب یا قابل تحمل نیستند.
در این مطلب به بررسی کامل این دارو — کاربردها، نحوه مصرف، دُز، عوارض، نکات ایمنی و تفاوت‌های مهم — می‌پردازیم.
موارد مصرف پرولیا
- درمان زنان یائسه مبتلا به استئوپروز که در ریسک بالای شکستگی هستند.
- افزایش توده استخوانی در مردان مبتلا به استئوپروز که در ریسک بالا شکستگی‌اند.
- درمان استئوپروز ناشی از گلوکوکورتی‌کوئیدها (در مردان و زنان) با ریسک بالا شکستگی.
- افزایش توده استخوانی در مردانی که تحت درمان با هورمون‌کاهش‌دهنده برای سرطان پروستات هستند.
دُز، نحوه تزریق و شرایط مصرف پرولیا
- دُز استاندارد: 60 میلی‌گرم زیرجلدی هر 6 ماه یک‌بار.
- تزریق در محل‌هایی مانند: بازوی بالایی، ران یا شکم.
- همراه با تزریق، بیمار باید مکمل کلسیم (حدود 1000 میلی‌گرم روزانه) و ویتامین D (حداقل 400 واحد بین‌المللی روزانه) مصرف کند.
طبق اطلاعیه FDA، لازم است قبل از شروع درمان، سطح کلسیم خون بررسی شود و در بیماران با بیماری کلیوی مزمن (CKD) احتیاط بیشتری صورت گیرد.
مکانیسم اثر پرولیا
پرولیا با مهار مسیر RANKL (عامل فعال‌سازی گیرنده‌های RANK روی استئوکلاست‌ها) باعث کاهش فعال‌سازی و بقای استئوکلاست‌ها می‌شود و در نتیجه تخریب استخوان کاهش می‌یابد و تراکم استخوان افزایش می‌یابد.
مهم‌ترین عوارض جانبی و هشدارها پرولیا
هشدارهای اصلی:
- افت شدید کلسیم خون (هیپوکلسمی) به ویژه در بیماران با بیماری کلیوی مزمن (CKD) که ممکن است باعث بستری شدن، عوارض تهدیدکننده زندگی یا مرگ شود.
- مشکلات استخوان فک ( Osteonecrosis of the Jaw – ONJ ) در برخی بیماران.
- شکستگی‌های غیرمعمول استخوان ران پس از قطع یا تأخیر در درمان.
- عفونت‌های جدی پوستی، شکمی، مثانه‌ای یا گوش و التهاب داخلی قلب (اندوکاردیت) در برخی موارد.
شایع‌ترین عوارض:
- درد کمر، درد اندام‌ها، درد عضلانی و مفصلی.
- افزایش کلسترول، عفونت‌های مجاری ادراری یا تنفسی.
ممنوعیت‌ها و احتیاطات:
- افرادی با سطح پایین کلسیم خون نباید از Prolia استفاده کنند.
- زنان باردار یا شیرده: استفاده ممنوع یا با احتیاط بالا.
- افرادی که داروهای حاوی دنوزومب (Denosumab) مانند اکس جوا یا داروهای مشابه را مصرف می‌کنند، قبل از شروع پرولیا باید با پزشک مشورت کنند.
- بیماران با بیماری کلیوی پیشرفته یا دیالیزی نیاز به بررسی دقیق دارند.
مراقبت‌ها و نکات ویژه مصرف پرولیا
- پیش از آغاز درمان، معاینه دهان و دندان توسط دندان‌پزشک توصیه می‌شود تا ریسک ONJ کاهش یابد.
- در طول درمان، حفظ بهداشت دهانی، اجتناب از کشیدن دندان یا جراحی دهان بدون اطلاع پزشک مهم است.
- قطع ناگهانی درمان ممکن است باعث افزایش ریسک شکستگی شود — بنابراین توصیه می‌شود تنها با مشورت پزشک درمان متوقف شود.
جمع‌بندی و توصیه نهایی
دنوزومب یک درمان مؤثر برای بیماران با استئوپروز و ریسک بالای شکستگی است که نیاز به تزریق هر شش ماه یک‌بار دارد و همراه با مکمل کلسیم و ویتامین D مصرف می‌شود. رعایت دقیق نکات ایمنی، پیگیری سطح کلسیم، معاینه دندان و مشورت منظم با پزشک، کلید ایمنی و اثربخشی درمان است.
این مطلب صرفاً جنبه اطلاع‌رسانی دارد و جایگزین مشاوره پزشکی نیست.
نظرات مشتریان ما
نظری ثبت نشده است